รหัสมาตรฐาน CE 011007-19 มาตรฐาานสำหรับอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก โดยวิธีหน่วยแรงใช้งาน
มาตรฐานฉบับนี้เริ่มพิมพ์ครั้งแรกเมื่อเดือนมิถุนายน 2515 และจัดพิมพ์อย่างต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน ในการจัดพิมพ์แต่ละครั้งได้มีการแก้ไขคำผิดพลาดเล็ก ๆ น้อย ๆ ควบคู่กันไปด้วย ในขณะเดียวกันก็ได้มีการแก้ไขเพิ่มเติมส่วนที่เกี่ยวข้องกับคอนกรีตอัดแรง การออกแบบโดยวิธีกำลังประลัย และข้อกำหนดในการคำนวณออกแบบ องค์อาคารรับแรงบิด แต่เนื่องด้วยวิวัฒนาการของการออกแบบอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กได้เจริญก้าวหน้าไปมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งการคำนวณออกแบบโดยวิธีกำลัง (Strength Design) และการคำนวณออกแบบอาคารคอนกรีตอัดแรง คณะกรรมการวิชาการสาขาวิศวกรรมโยธา จึงได้ยกร่างมาตรฐานคอนกรีต เสริมเหล็กใหม่โดยแบ่งออกเป็น 3 เล่ม เล่มแรกว่าด้วยการคำนวณออกแบบโดยวิธีหน่วยแรงใช้งาน (Working Stress Design) เล่มที่ 2 ว่าด้วยการคำนวณออกแบบโดยวิธีกำลัง และเล่มสุดท้าย ว่าด้วยการคำนวณออกแบบอาคารคอนกรีตอัดแรง
มาตรฐานสำหรับอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก โดยวิธีหน่วยแรงใช้งานเล่มนี้ ได้ปรับปรุงข้อความตลอดจนเนื้อหาต่างๆ ให้กระชับและถูกต้องสมบูรณ์ขึ้น โดยยึดถือ ACI 318-63 เป็นหลัก เนื้อหาสาระที่ได้ปรับปรุงให้ทันสมัยได้แก่ ข้อกำหนดในหมวด 3 เกณฑ์กำหนดในการก่อสร้างที่เป็นไปตาม ACI 318-89 ซึ่งใช้เป็นมาตรฐานอ้างอิง นอกจากนี้ได้ปรับปรุงข้อกำหนดเกี่ยวกับความหนาต่ำสุดขององค์อาคารให้ต่ำลงในกรณีที่ไม่ได้คำนวณระยะ
ในการปรับปรุงครั้งนี้ ได้พิจารณาชั้นคุณภาพของเหล็กเส้นเสริมคอนกรีตให้เหมาะสมกับการคำนวณออกแบบ ได้แก่ การยกเลิกมิให้ใช้เหล็กข้ออ้อยชั้นคุณภาพ SD50 และการกำหนดหน่วยแรงที่ยอมให้ของเหล็กเสริม ในกรณีที่ใช้เหล็กเส้นชั้นคุณภาพ SD40 ซึ่งมีค่าเท่ากับร้อยละ 50 ของกำลังคราก ซึ่งจะทำให้ค่าหน่วยแรงที่ยอมให้สูงขึ้นจากเดิม และในส่วนของการออกแบบแผ่นพื้น ได้กำหนดนิยามให้แถบต่าง ๆ ในการออกแบบให้ถูกต้องทันสมัยมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม มาตรฐานเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ก็ต่อเมื่อได้รับความสนใจจากสมาชิกในการที่จะสะท้อนความคิดเห็นเพื่อใช้ในการปรับปรุงครั้งต่อ ๆ ไป อันจักเป็นประโยชน์และพัฒนาอุตสาหกรรมการก่อสร้างให้เจริญยิ่ง ๆ ขึ้นไป
มาตรฐานในฉบับก่อนหน้าได้พิจารณาปรับปรุงครั้งที่ 1 เมื่อมิถุนายน 2515 (คลิ๊กเพื่อดูฉบับก่อนหน้า) และฉบับปัจจุบันนี้ได้ปรับปรุงข้อความตลอดจนเนื้อหาต่างๆ ให้กระชับและถูกต้องสมบูรณ์ขึ้น โดยยึดถือ ACI 318-63 เป็นหลัก เนื้อหาสาระที่ได้ปรับปรุงให้ทันสมัยได้แก่ ข้อกำหนดในหมวด 3 เกณฑ์กำหนดในการก่อสร้างที่เป็นไปตาม ACI 318-89 ซึ่งใช้เป็นมาตรฐานอ้างอิง นอกจากนี้ได้ปรับปรุงข้อกำหนดเกี่ยวกับความหนาต่ำสุดขององค์อาคารให้ต่ำลงในกรณีที่ไม่ได้คำนวณระยะ
ในการปรับปรุงครั้งนี้ ได้พิจารณาชั้นคุณภาพของเหล็กเส้นเสริมคอนกรีตให้เหมาะสมกับการคำนวณออกแบบ ได้แก่ การยกเลิกมิให้ใช้เหล็กข้ออ้อยชั้นคุณภาพ SD50 และการกำหนดหน่วยแรงที่ยอมให้ของเหล็กเสริม ในกรณีที่ใช้เหล็กเส้นชั้นคุณภาพ SD40 ซึ่งมีค่าเท่ากับร้อยละ 50 ของกำลังคราก ซึ่งจะทำให้ค่าหน่วยแรงที่ยอมให้สูงขึ้นจากเดิม และในส่วนของการออกแบบแผ่นพื้น ได้กำหนดนิยามให้แถบต่าง ๆ ในการออกแบบให้ถูกต้องทันสมัยมากขึ้น
ประเด็นสำคัญในการแก้ไขมีดังนี้ :
1. | การใช้หัวข้อและการเรียงลำดับของหัวข้อ เป็นไปตาม “คู่มือการจัดทำมาตรฐานการปฏิบัติวิชาชีพวิศวกรรม” ของ วสท. ฉบับประกาศเดือน พฤษภาคม พ.ศ. 2558 |
2. | ปรับนิยามในบทที่ 2 ให้ตรงกับนิยามในกฎกระทรวงของกรมโยธาธิการและผังเมือง กระทรวงมหาดไทย |
3. | รวมสัญลักษณ์จากบทต่าง ๆ ไปรวมอยู่ในบทที่ 2 เหมือนกับ “วิธีกำลัง” |
4. | ศัพท์บัญญัติจากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย ให้ใช้ศัพท์บัญญัติที่กำลังดำเนินการอยู่ของ “ราชบัณฑิตยสภา” |
5. | ให้อ้างมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (มอก.) ควบคู่ไปกับ ASTM |
6. | ปรับกำลังอัดของคอนกรีตรูปทรงกระบอกจาก 100,150,200,250,300 และ 350 กก./ซม2. เป็น 150,180,210,240,280 และ 320 กก./ซม2. |
7. | จำกัดการใช้เหล็กเสริมชั้นคุณภาพ SR24 SD30 และ SD40 ยกเลิก SD50 ในหัวข้อการต่อทาบเหล็กเสริม |
8. | ย้ายหัวข้อย่อย “การต่อหลักเสริม” ในหัวข้อใหญ่ “รายละเอียดเหล็กเสริม” ไปต่อจากหัวข้อ “แรงยึดหน่วงและการยึด” |
9. | เพิ่มข้อย่อย “ความยาวระยะฝัง” โดยการพัฒนาสูตรจากหน่วยแรงยึดหน่วงเดิม และนำไปรวมอยู่ในบท “แรงยึดหน่วง ความยาวระยะฝังและการต่อเหล็กเสริม” เหมือน “วิธีกำลัง” |
10. | ข้อ 7.5 เพิ่มข้อความจาก “เหล็กเสริมตามขวาง” เป็น “เหล็กเสริมตามขวางสำหรับองค์อาคารรับแรงอัด”และเพิ่มข้อ 7.6 “เหล็กเสริมตามขวางสำหรับองค์อาคารรับแรงดัด” เหมือน “วิธีกำลัง” |
11. | กำหนดนิยามของแถบเสาและแถบกลางในการคำนวณออกแบบแผ่นพื้นสองทาง |
–กำหนดปรับปรุงภายใน 5 ปี–
คณะอนุกรรมการมาตรฐานการออกแบบอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กโดยวิธีหน่วยแรงใช้งาน
ปี 2557-2559
คณะกรรมการประจำมาตรฐาน
1. | ศ.อรุณ | ชัยเสรี | ประธานคณะกรรมการ |
2. | รศ.ดร.ไกรวุฒิ | เกียรติโกมล | กรรมการ |
3. | ศ.ดร.เอกสิทธิ์ | ลิ้มสุวรรณ | กรรมการ |
4. | ดร.สมศักดิ์ | เลิศบรรณพงษ์ | กรรมการ |
5. | ศ.ดร.สมชาย | ชูชีพสกุล | กรรมการ |
6. | ศ.ดร.ชัย | จาตุรพิทักษ์กุล | กรรมการ |
7. | ศ.ดร.สมนึก | ตั้งเติมสิริกุล | กรรมการ |
8. | นายอนุชิต | เจริญศุภกุล | กรรมการ |
9. | รศ.เอนก | ศิริพานิชกร | กรรมการและเลขานุการ |
คณะกรรมการร่างมาตรฐาน
1. | รศ.เอนก | ศิริพานิชกร | ประธานกรรมการ |
2. | นายอนุชิต | เจริญศุภกุล | กรรมการ |
3. | นายสินิทธิ์ | บุญสิทธิ์ | กรรมการ |
4. | ศ.ดร.อมร | พิมานมาศ | กรรมการ |
5. | รศ.ดร.บุญไชย | สถิตมั่นในธรรม | กรรมการ |
6. | รศ.ดร.สุวิมล | สัจจวาณิชย์ | กรรมการ |
7. | รศ.ดร.สมิตร | ส่งพิริยกิจ | กรรมการ |
8. | ผศ.ดร.วิรัช | เลิศไพฑูรย์พันธ์ | กรรมการ |
9. | ผศ.ดร.ชูชัย | สุจิวรกุล | กรรมการ |
10. | รศ.ดร.วิทิต | ปานสุข | กรรมการ |
11. | ศ.ดร.ปิติ | สุคนธสุขกุล | กรรมการและเลขานุการ |
มาตรฐานสำหรับอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก โดยวิธีหน่วยแรงใช้งาน
ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 2 พิมพ์ครั้งที่ 1 ก.พ 2562
ได้รับการรับรองจากสภาวิศวกร เมื่อวันที่ 3 เมษายน พ.ศ.2566
โดยมีวงรอบการรับรองมาตรฐานปฏิบัติวิชาชีพ ตั้งแต่วันที่ 3 เมษายน 2566 – 2 เมษายน 2571
“Recognized by Council of Engineers from year AD 2023 to year AD 2028”
ขอบเขตงาน ครอบคลุม
-บทกำหนดสำหรับวัสดุก่อสร้าง
-เกณฑ์กำหนดในการก่อสร้าง
-การจัดส่วนขององค์อาคารและการยึดปลายเหล็กเสริม
-การวิเคราะห์โครงสร้าง
-การคำนวณออกแบบองค์อาคาร
-ระบบโครงสร้างหรือชิ้นส่วนโครงสร้าง
โดยมาตรฐานนี้ได้กำหนดค่าต่ำสุดต่าง ๆ ที่จำเป็นสำหรับการคำนวณออกแบบ และการก่อสร้างโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก รวมทั้งองค์ประกอบของโครงสร้างเฉพาะส่วนที่เป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก
สำหรับโครงสร้างชนิดพิเศษ เช่น องค์อาคารโค้ง ถังเก็บวัสดุ อ่างเก็บน้ำ ถังสูงเก็บวัสดุจำพวกเมล็ดและผง โครงสร้างที่ออกแบบให้ต้านทานแรงระเบิดและปล่องไฟ ให้ใช้มาตรฐานนี้เฉพาะเท่าที่จะใช้ได้
ประเภทงานที่สามารถนำมาตรฐานนี้ไปใช้
– วิศวกร สถาปนิก มัณฑนากร ผู้ออกแบบ ที่ปรึกษา ผู้รับเหมา และผู้เกี่ยวข้องกับงานออกแบบโครงสร้างอาคาร
– ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องทั้งในส่วนการควบคุมอาคาร การอนุญาตออกแบบหรือก่อสร้างอาคาร หรือหน่วยงานผู้กำหนดมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบสำหรับอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก โดยวิธีหน่วยแรงใช้งาน
– นักวิชาการ นักศึกษาในคณะวิศวกรรมศาสตร์-สาขาโยธา สถาบันอุดมศึกษา และสถาบันอื่นๆ ที่เปิดสอนด้านการออกแบบอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก โดยวิธีหน่วยแรงใช้งาน
– สมาคมวิชาชีพที่เกี่ยวข้องด้านการออกแบบ ด้านการก่อสร้าง
– ผู้ตรวจสอบอาคาร
– ผู้ผลิต ผู้ขายวัสดุสำหรับระบบโครงสร้างหรือองค์ประกอบโครงสร้างอาคาร วัสดุก่อสร้าง
ทั้งนี้ การปฏิบัติงานต้องสอดคล้องตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง