มาตรฐานการให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม

ในการปฏิบัติงานเพื่อให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม ที่ปัจจุบันมีพระราชบัญญัติวิศวกร พ.ศ. 2542 เป็นกฎหมายควบคุม ซึ่งผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมจะต้องเป็นบุคคลที่ได้รับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมจากสภาวิศวกร ประกอบกับในปัจจุบันวิทยาการด้านวิศวกรรมมีความเจริญก้าวหน้าไปมาก และมีรายละเอียดลึกซึ้งมากขึ้น อีกทั้งการประกอบวิชาชีพวิศวกรรมทั้งที่ควบคุมและยังไม่ควบคุม อาจส่งผลกระทบต่อชีวิต ร่างกาย และทรัพย์สินของประชาชนได้มาก จึงต้องมีพระราชบัญญัติวิศวกรเพื่อกลั่นกรองความรู้ความสามารถของผู้ประกอบวิชาชีพและเพื่อติดตามดูแลการประกอบวิชาชีพอย่างใกล้ชิด เพื่อเป็นการส่งเสริมการประกอบวิชาชีพวิศวกรรมให้มีมาตรฐาน จึงสมควรจัดทำเอกสารมาตรฐานนี้เพื่อเป็นหลักในการปฏิบัติวิชาชีพวิศวกรรมต่อไป

โดยมาตรฐานนี้  วสท.หวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะทำให้เกิดความเป็นธรรมต่อสังคม หมายถึงผู้ว่าจ้างหรือผู้ที่จะได้รับผลของการบริการจากวิศวกร  และจะก่อให้เกิดความเป็นธรรมต่อผู้ให้บริการคือวิศวกร  โดยทั้งผู้ให้บริการและผู้รับบริการต่างก็จะได้รู้ว่า จะมีบริการอะไรบ้างตามกรอบของมาตรฐาน และผู้ให้บริการจะได้รับผลตอบแทนอย่างไร มาตรฐานนี้จะส่งเสริมให้มีการศึกษาค้นคว้าให้ผลงานมีคุณภาพ มีคุณค่า การแข่งขันเชิงคุณภาพจะเกิดขึ้นเมื่อมีหลักการคิดค่าบริการอย่างเท่าเทียมกัน

สิ่งสำคัญในการควบคุมการประพฤติปฏิบัติของวิศวกร คือ จรรยาบรรณ อันหมายถึง หลักความประพฤติอันเหมาะสม แสดงถึงคุณธรรมและจริยธรรมในการประกอบวิชาชีพตามที่สภาวิศวกรได้ประมวลไว้เป็นหลัก เพื่อให้วิศวกรยึดถือปฏิบัติ เพื่อรักษาชื่อเสียง และส่งเสริมเกียรติศักดิ์แห่งวิชาชีพ ซึ่งได้นำเสนอไว้ในมาตรฐานด้วยแล้ว

อนึ่งในมาตรฐานนี้ได้เพิ่มส่วนที่เป็นเพื่อให้ผู้ใช้มาตรฐานได้ทราบข้อมูลและมีความเข้าใจในมาตรฐานมากขึ้นจากรายละอียดที่ปรากฎ ซึ่งข้อมูลและรายละเอียดเหล่านี้มีโอกาสที่ปรับเปลี่ยนตามระยะเวลาที่ผ่านไปหรือตามนโยบายของรัฐบาล การกำหนดให้อยู่ในภาคผนวก จะเป็นการดีที่ทำให้ไม่กระทบต่อเนื้อหาของมาตรฐานเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงเหล่านั้นเกิดขึ้น

มาตรฐานการให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2561
ได้รับการรับรองจากสภาวิศวกร เมื่อวันที่ 10 ม.ค. 2565

โดยมีวงรอบการรับรองมาตรฐานปฏิบัติวิชาชีพ ตั้งแต่วันที่ 10 ม.ค. 2565 – 9 ม.ค. 2570
“Regcognized by Council of Engineers, Thailand from year AD 2022 to AD 2027”

ขอบเขตงาน ครอบคลุม
-งานให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม
-การว่าจ้างวิศวกรที่ปรึกษา
-การคิดค่าบริการวิชาชีพ
-ภาคผนวก ประกอบด้วย จรรยาบรรณวิศวกร ตัวอย่างร่างสัญญาบริการวิศวกรรม อัตราเงินเดือนพื้นฐาน ตัวอย่างแบบการคิดค่าบริการที่ปรึกษาตามค่าใช้จ่ายจริง มติคณะรัฐมนตรี เรื่อง หลักเกณฑ์ราคากลางการจ้างที่ปรึกษา

ประเภทงานที่สามารถนำมาตรฐานนี้ไปใช้ 
-วิศวกร สถาปนิก ผู้ออกแบบ ที่ปรึกษา ผู้รับเหมา ผู้ประกอบการงานรับเหมาก่อสร้าง ผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์และผู้เกี่ยวข้องกับงานให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม
-ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องกับงานวิศวกรรมและการควบคุมอาคาร รวมถึงหน่วยงานผู้ดูแลเรื่องงบประมาณค่าใช้จ่ายด้านงานก่อสร้าง
-ผู้ใช้บริการงานวิศวกรรมต่างๆ

งานบริการวิชาชีพวิศวกรรมที่กฎหมายควบคุม
(1) งานให้คำปรึกษา                    (2) งานวางโครงการ
(3) งานออกแบบและคำนวณ          (4) งานควบคุมการสร้างหรือการผลิต
(5) งานพิจารณาตรวจสอบ             (6) งานอำนวยการใช้
งานบริการวิชาชีพวิศวกรรมที่กฎหมายไม่ควบคุม
(7) งานสำรวจปริมาณงานและราคา  (8) งานจัดการคุณภาพ
(9) งานอื่นๆ ที่ไม่ถูกกำหนดเป็นงานในวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม

มาตรฐานการให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม เล่มนี้ถูกจัดพิมพ์ขึ้นเป็นครั้งที่ 1 พ.ศ.2561 (โดยไม่มีฉบับก่อนหน้านี้)

(ฉบับปัจจุบัน) มาตรฐานการให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 1 เดือนตุลาคม พ.ศ.2561 เป็นมาตรฐานที่กำหนดเนื่องจากขณะนี้ประเทศไทยเข้าสู่การเปิดเสรีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน แนวทางหนึ่งที่ วสท. เห็นว่าประเทศไทยควรมีการเตรียมพร้อม คือ การกำหนดมาตรฐานเพื่อรองรับการเปิดเสรีของวิศวกรอาเซียน  ซึ่งมาตรฐานนี้ถือเป็นมาตรฐานหนึ่งในการเตรียมพร้อมเบื้องต้นในการกำหนดหลักเกณฑ์การให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม การจ้างวิศวกรที่ปรึกษา และการคิดค่าบริการวิชาชีพวิศวกรรม

วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์  ได้จัดทำมาตรฐานนี้ ร่วมกับสมาคมวิศวกรที่ปรึกษาแห่งประเทศไทย มาตรฐานการให้บริการวิชาชีพวิศวกรรมนี้เริ่มจัดทำตั้งแต่ พ.ศ. 2543 แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2550 และนำกลับมาทบทวนใหม่ก่อนจัดพิมพ์เพื่อเผยแพร่ใน พ.ศ. 2561 โดยมีคณะทำงานพิจารณารวม 3 คณะ  ซึ่งคณะทำงานได้อุทิศเวลาให้กับการจัดทำแนวทางด้วยความวิริยะ อุตสาหะจนแนวทางแล้วเสร็จ และสามารถจัดพิมพ์แนวทางให้กับผู้เกี่ยวข้องไว้ใช้อ้างอิงต่อไป

แผนการปรับปรุงมาตรฐานการให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม

เนื่องจากมาตรฐานเล่มนี้ เพิ่งจัดพิมพ์เมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ.2561  มาตรฐานจึงยังทันสมัยใช้งานได้ โดยมีแผนการปรับปรุงเมื่อกฎหมายควบคุมที่ใช้อ้างอิงมาตรฐาน หรืออัตราค่าบริการวิศวกรมีการเปลี่ยนแปลง

แผนการปรับปรุงมาตรฐาน

อย่างน้อย 5 ปี หลังการจัดพิมพ์มาตรฐานจึงจะมีการปรับปรุง

มาตรฐานการให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2561
ได้รับการรับรองจากสภาวิศวกร เมื่อวันที่ 10 ม.ค. 2565

โดยมีวงรอบการรับรองมาตรฐานปฏิบัติวิชาชีพ ตั้งแต่วันที่ 10 ม.ค. 2565 – 9 ม.ค. 2570
“Recognized by Council of Engineers, Thailand from year AD 2022 to AD 2027”

ขอบเขตงาน ครอบคลุม
-งานให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม
-การว่าจ้างวิศวกรที่ปรึกษา
-การคิดค่าบริการวิชาชีพ
-ภาคผนวก ประกอบด้วย จรรยาบรรณวิศวกร ตัวอย่างร่างสัญญาบริการวิศวกรรม อัตราเงินเดือนพื้นฐาน ตัวอย่างแบบการคิดค่าบริการที่ปรึกษาตามค่าใช้จ่ายจริง มติคณะรัฐมนตรี เรื่อง หลักเกณฑ์ราคากลางการจ้างที่ปรึกษา

ประเภทงานที่สามารถนำมาตรฐานนี้ไปใช้
-วิศวกร สถาปนิก ผู้ออกแบบ ที่ปรึกษา ผู้รับเหมา ผู้ประกอบการงานรับเหมาก่อสร้าง ผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์และผู้เกี่ยวข้องกับงานให้บริการวิชาชีพวิศวกรรม
-ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องกับงานวิศวกรรมและการควบคุมอาคาร หน่วยงานผู้ดูแลเรื่องงบประมาณค่าใช้จ่ายด้านงานก่อสร้าง รวมถึงหน่วยงานผู้กำหนดมาตรฐานด้านงานให้บริการวิชาชีพวิศวกรรมและค่าบริการวิชาชีพวิศวกรรม
-นักวิชาการ นักศึกษาในคณะวิศวกรรมศาสตร์-ทุกสาขา สถาบันอุดมศึกษา และสถาบันอื่นๆ ที่เปิดสอนด้านวิศวกรรม
-สมาคมวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง 
-ผู้ใช้บริการงานวิศวกรรมต่างๆ
ทั้งนี้ การปฏิบัติงานต้องสอดคล้องตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง

งานบริการวิชาชีพวิศวกรรมที่กฎหมายควบคุม
(1) งานให้คำปรึกษา                    (2) งานวางโครงการ
(3) งานออกแบบและคำนวณ           (4) งานควบคุมการสร้างหรือการผลิต
(5) งานพิจารณาตรวจสอบ              (6) งานอำนวยการใช้
งานบริการวิชาชีพวิศวกรรมที่กฎหมายไม่ควบคุม
(7) งานสำรวจปริมาณงานและราคา    (8) งานจัดการคุณภาพ
(9) งานอื่นๆ ที่ไม่ถูกกำหนดเป็นงานในวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม