มาตรฐานการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรม

คณะทำงานจัดทำมาตรฐานการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรม วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้จัดทำมาตรฐานการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรมขึ้น เพื่อรองรับภารกิจในการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรม โดยรวบรวมจากกฎหมายต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง พระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. 2535 รวมถึงหลักการและมาตรฐานต่าง ๆ แล้วปรับปรุงให้เหมาะสม

มาตรฐานนี้เป็นมาตรฐานที่รวบรวมหลักการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรม เพื่อใช้อ้างอิง   ซึ่งผู้ใช้มาตรฐานต้องศึกษาทำความเข้าใจและติดตามการเปลี่ยนแปลงในสาระของกฎหมายและมาตรฐานอื่นที่เกี่ยวข้อง  รวมถึงติดตามการปรับปรุงมาตรฐานเหล่านี้   เพื่อให้การดำเนินงานมีประสิทธิภาพและคุณภาพตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

คณะทำงานจัดทำมาตรฐานการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรม วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ หวังเป็นอย่างยิ่งว่ามาตรฐานนี้จะเป็นประโยชน์แก่วิศวกร ผู้รับผิดชอบ และประชาชนทั่วไป หากมีข้อเสนอแนะประการใด กรุณาแจ้ง วสท. เพื่อใช้ประกอบการพิจารณาในการจัดทำมาตรฐานครั้งต่อไป

ฉบับนี้เป็นฉบับพิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ.2562

(ฉบับปัจจุบัน) มาตรฐานการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรมเล่มนี้ นับเป็นการพิมพ์ครั้งที่ 1 ฉบับพิมพ์ เดือนมีนาคม พ.ศ. 2562 ซึ่งมาตรฐานนี้ ได้รวบรวมข้อกำหนดเกี่ยวกับการออกแบบโรงงานจากกฎหมาย มาตรฐานสากล และเอกสารที่เกี่ยวข้องเพื่อให้ผู้ออกแบบโรงงานได้ใช้อ้างอิง ซึ่งจะสนองตอบตามพระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ.2535 ที่กำหนดให้ผู้ประกอบกิจการโรงงานต้องดำเนินการขออนุญาตประกอบกิจการ และมีหน้าที่ในการออกแบบโรงงานอุตสาหกรรมให้เป็นไปตามกฎหมาย และมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง  มาตรฐานนี้ได้มีการจัดทำตามกระบวนการมาตรฐาน ประกอบด้วยกระบวนการจัดทำเทคนิคพิจารณ์เพื่อประเมิน/ตรวจสอบมาตรฐาน และมีการแก้ไขให้สมบูรณ์ตามผลการทำเทคนิคพิจารณ์นั้นก่อนการเผยแพร

มาตรฐานการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรมนี้ จัดทำขึ้นเพื่อเป็นมาตรฐานอ้างอิงสำหรับผู้ออกแบบแผนผังโรงงาน ผู้ประกอบกิจการ เพื่อยื่นขออนุญาต รวมทั้งเพื่อเผยแพร แก่ผู้สนใจทั่วไป

แผนการปรับปรุงมาตรฐาน

มาตรฐานการออกแบบแผนผังโรงงานอุตสาหกรรม

เนื่องจากมาตรฐานเล่มนี้ เพิ่งแล้วเสร็จเมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2562 มาตรฐานจึงยังทันสมัยใช้งานได้ โดยมีแผนการปรับปรุงเมื่อมีการ Up date กฎหมาย มาตรฐานอื่นที่เกี่ยวข้อง 

แผนการปรับปรุงมาตรฐาน

อย่างน้อย 5 ปี หลังการจัดพิมพ์มาตรฐานจึงจะมีการปรับปรุง

มาตรฐานการออกแบบแผนผังในโรงงานอุตสาหกรรม ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 1 เดือนมีนาคม พ.ศ. 2562

ได้รับการรับรองจากสภาวิศวกร เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2565

โดยมีวงรอบการรับรองมาตรฐานปฏิบัติวิชาชีพ ตั้งแต่วันที่ 8 สิงหาคม 2565 – 7 สิงหาคม 2570
“Recognized by Council of Engineers, Thailand from year AD 2022 to AD 2027”

ขอบเขตงาน ครอบคลุม
-มาตรฐานการออกแบบแผนผังของโรงงานอุตสาหกรรม ประกอบด้วย
  มาตรฐานการเขียนแบบของโรงงานอุตสาหกรรม
  การเลือกทำเลที่ตั้งโรงงาน
  พื้นที่อาคารและพื้นที่โดยรอบ
  ลักษณะอาคารและการแบ่งพื้นที่อาคาร
  การวางผังติดตั้งเครื่องจักร การเคลื่อนย้ายวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์

ประเภทงานที่สามารถนำมาตรฐานนี้ไปใช้

• วิศวกรควบคุม 7 สาขา ประกอบด้วย สาขาอุตสาหการ สาขาเครื่องกล สาขาโยธา สาขาเหมืองแร่ สาขาไฟฟ้า สาขาสิ่งแวดล้อม และสาขาเคมี  โดยแบ่งงานเป็น 2 ประเภท คืองานให้คำปรึกษา และงานอำนวยการใช้ งานแต่ละระดับตามข้อบังคับสภาวิศวกร
• ผู้ตรวจสอบโรงงาน ผู้จัดการโรงงาน หัวหน้างานที่เกี่ยวข้อง และผู้ปฏิบัติงานภายในโรงงานอุตสาหกรรม
• เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยวิชาชีพในโรงงานอุตสาหกรรม
• กรมโรงงานอุตสาหกรรม และส่วนราชการที่กำกับ ควบคุม ดูแลเรื่องการออกใบอนุญาตการประกอบกิจการโรงงานอุตสาหกรรม รวมถึงหน่วยงานที่กำหนดมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง
• นักวิชาการ นักศึกษาในคณะวิศวกรรมศาสตร์-สาขาอุตสาหการ สถาบันอุดมศึกษา และสถาบันอื่นๆ ที่เปิดสอนวิชาการออกแบบแผนผังในโรงงานอุตสาหกรรม
• สมาคมวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง
• ผู้ประกอบกิจการโรงงานอุตสาหกรรม
  ทั้งนี้ การปฏิบัติงานต้องสอดคล้องตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง