มาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า พ.ศ. 2565

12995

วสท. 022014-22  มาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า พ.ศ.2565

      มาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า พ.ศ. 2550 ได้ใช้งานมาแล้วระยะหนึ่งนั้น ปัจจุบันเทคโนโลยีด้านวัสดุ อุปกรณ์ การติดตั้ง ประกอบกับมีข้อบกพร่องบางประการที่ตรวจพบ เช่น การกำหนดให้อ้างอิงต่าง ๆ ไปยังภาคผนวกต่าง ๆ และบางเรื่องยังขาดตัวอย่างการคำนวณ ดังนี้แล้ว ทำให้มีความจำเป็นที่จะต้องมีการปรับปรุงมาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า มาตรฐานฉบับนี้มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญคือ การนำข้อมูลในภาคผนวก จ. มากำหนดเป็นมาตรฐานให้ชัดเจน ขยายความชัดเจนในการคำนวณในภาคผนวก ง. เสริมตัวอย่างการคำนวณหาระยะแยกในกรณีตัวนำลงดินหลายเส้น และในกรณีระบบตัวนำล่อฟ้าแบบตาข่าย ยกเลิกภาคผนวก ฌ. ออกจากมาตรฐาน

เนื่องจากมาตรฐานฯ นี้ ได้พิมพ์ขึ้นครั้งแรกเมื่อตุลาคม พ.ศ. 2543 ปรับปรุงครั้งที่ 2 ปี พ.ศ. 2550 และปัจจุบันเป็นฉบับ พ.ศ. 2565 จึงอาจทำให้หลายหน่วยงานที่อ้างอิงมาตรฐานฯ นี้เกิดความสับสนว่าการอ้างอิงที่ระบุไว้แต่เดิมนั้นยังคงสามารถใช้กับมาตรฐานฯ ฉบับใหม่นี้ได้หรือไม่ คณะกรรมการฯ ปรับปรุงมาตรฐานฯ จึงมีความเห็นว่าในการอ้างอิงนั้นให้ยึดถือชื่อ “มาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า” ฉบับนี้เป็นหลัก โดยให้ถือว่า พ.ศ. ที่ต่อท้ายมาตรฐานฯ นั้นเป็นเพียงส่วนเสริมที่ใช้แสดงปีที่จัดทำเท่านั้น ในการอ้างอิงให้ถือตามฉบับล่าสุด นอกจากจะระบุไว้เพื่อจุดประสงค์ใดจุดประสงค์หนึ่งโดยเฉพาะเท่านั้น

คณะกรรมการปรับปรุงมาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่านี้ ประกอบด้วยผู้แทนจากหลายหน่วยงาน ดังนี้ การไฟฟ้าฯ กรมโยธาธิการและผังเมือง สมาคมช่างเหมาไฟฟ้าและเครื่องกลไทย สมาคมผู้ตรวจสอบอาคาร สมาคมวิศวกรที่ปรึกษาเครื่องกลและไฟฟ้าไทย คณาจารย์จากสถาบันอุดมศึกษา ผู้ผลิต และผู้เชี่ยวชาญอิสระ ทั้งนี้เพื่อให้ครอบคลุมผู้ที่เกี่ยวข้องอย่างครบถ้วน

มาตรฐานฉบับนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ได้รับการอบรม หรือผู้ที่มีความรู้ทางด้านการออกแบบหรือติดตั้งระบบการป้องกันฟ้าผ่าเป็นอย่างดีเท่านั้น ผู้ใช้มาตรฐานฯ ควรใช้อย่างระมัดระวังและมีวิจารณญาณ กรณีที่ไม่มั่นใจควรขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญในการตัดสินใจ วสท. จะไม่รับผิดชอบต่อทรัพย์สินส่วนบุคคลและนิติบุคคลใด ๆ รวมทั้งการบาดเจ็บหรือความเสียหายอื่น ๆ ที่เป็นผลสืบเนื่องทั้งโดยตรงหรือโดยอ้อมที่เกิดจากการเผยแพร่การใช้หรือการปฏิบัติตามมาตรฐานฯ และไม่ได้รับประกันความถูกต้องหรือความครบถ้วนสมบูรณ์ของข้อมูลใด ๆ ในมาตรฐานฯ ฉบับนี้

สมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ จึงขอขอบคุณคณะกรรมการ คณะอนุกรรมการ และผู้สนับสนุนทุกท่าน ที่ได้เสียสละเวลามาช่วยงานจนสำเร็จลุล่วงไปได้ และหากพบข้อผิดพลาดประการใด โปรดแจ้งให้ วสท. ทราบด้วยเพื่อจะได้แก้ไขปรับปรุงต่อไป

   ฉบับนี้เป็นฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2565

พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ.2565

มาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า พ.ศ. 2550 ได้ใช้งานมาแล้วระยะหนึ่งนั้น ปัจจุบันเทคโนโลยีด้านวัสดุ อุปกรณ์ การติดตั้ง ประกอบกับมีข้อบกพร่องบางประการที่ตรวจพบ เช่น การกำหนดให้อ้างอิงต่าง ๆ ไปยังภาคผนวกต่าง ๆ และบางเรื่องยังขาดตัวอย่างการคำนวณ ดังนี้แล้ว ทำให้มีความจำเป็นที่จะต้องมีการปรับปรุงมาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า มาตรฐานฉบับนี้มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญคือ การนำข้อมูลในภาคผนวก จ. มากำหนดเป็นมาตรฐานให้ชัดเจน ขยายความชัดเจนในการคำนวณในภาคผนวก ง. เสริมตัวอย่างการคำนวณหาระยะแยกในกรณีตัวนำลงดินหลายเส้น และในกรณีระบบตัวนำล่อฟ้าแบบตาข่าย ยกเลิกภาคผนวก ฌ. ออกจากมาตรฐาน

เนื่องจากมาตรฐานฯ นี้ ได้พิมพ์ขึ้นครั้งแรกเมื่อตุลาคม พ.ศ. 2543 ปรับปรุงครั้งที่ 2 ปี พ.ศ. 2550 และปัจจุบันเป็นฉบับ พ.ศ. 2565 จึงอาจทำให้หลายหน่วยงานที่อ้างอิงมาตรฐานฯ นี้เกิดความสับสนว่าการอ้างอิงที่ระบุไว้แต่เดิมนั้นยังคงสามารถใช้กับมาตรฐานฯ ฉบับใหม่นี้ได้หรือไม่ คณะกรรมการฯ ปรับปรุงมาตรฐานฯ จึงมีความเห็นว่าในการอ้างอิงนั้นให้ยึดถือชื่อ “มาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า” ฉบับนี้เป็นหลัก โดยให้ถือว่า พ.ศ. ที่ต่อท้ายมาตรฐานฯ นั้นเป็นเพียงส่วนเสริมที่ใช้แสดงปีที่จัดทำเท่านั้น ในการอ้างอิงให้ถือตามฉบับล่าสุด นอกจากจะระบุไว้เพื่อจุดประสงค์ใดจุดประสงค์หนึ่งโดยเฉพาะเท่านั้น

มีจำหน่ายแบบออนไลน์และเล่ม

แผนการปรับปรุงมาตรฐาน

อย่างน้อย 5 ปี หลังการจัดพิมพ์มาตรฐานจึงจะมีการปรับปรุง

รายนามผู้จัดทำมาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่าปี พ.ศ. 2565
คณะกรรมการประจำมาตรฐาน
1. นายอรรณพ โรมา ประธาน
2. รศ.ดร.วินัย พฤกษะวัน กรรมการ
3. นายบุญมาก สมิทธิลีลา  กรรมการ
4. นายบุญถิ่น เอมย่านยาว  กรรมการ
5. นางสาวนพดา ธีรอัจฉริยกุล  กรรมการ
6. นายราเชษฐ์ บุตรโพธิ์  กรรมการ
7. นายศิวเวทย์ อัครพันธ์  กรรมการ
8. นายเอกชัย ประสงค์  กรรมการ
 

คณะกรรมการร่างมาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า

ปี พ.ศ. 25632565

ที่ปรึกษา
1. นายเกียรติ อัชรพงศ์
2. นายบุญมาก สมิทธิลีลา
3. นายบุญศักดิ์ เกียรติจรูญเลิศ
4. นายลือชัย ทองนิล
5. นายสุกิจ เกียรติบุญศรี
คณะกรรมการ
1. นายกิตติพงษ์ วีระโพธิ์ประสิทธิ์ ประธาน
2. นายสุจิ คอประเสริฐศักดิ์ รองประธาน
3. นายชานศ นันทวิสัย  กรรมการ
4. ดร.เตชทัต บูรณะอัศวกุล  กรรมการ
5. รศ.ถาวร อมตกิตติ์  กรรมการ
6. นายราเชษฐ์ บุตรโพธิ์  กรรมการ
7. นายวิเชียร บุษยบัณฑูร  กรรมการ
8. ผศ.ดร.สำเริง ฮินท่าไม้  กรรมการ
9. นายสุธี ปิ่นไพสิฐ  กรรมการ
10. นางสุวิชญาน์ เมธมโนรมย์  กรรมการ
11. นายอรรณพ โรมา  กรรมการ
12. นายเอกชัย ประสงค์  กรรมการ
13. นายสุวิทย์ ศรีสุข  กรรมการ
14. นายณรัฐ ราชกรม  กรรมการ
คณะอนุกรรมการร่างมาตรฐานการป้องกันฟ้าผ่า

ปี พ.ศ. 25632565

ที่ปรึกษา
1. นายกิตติพงษ์ วีระโพธิ์ประสิทธิ์
2. รศ.ถาวร อมตกิตติ์
3. นายลือชัย ทองนิล
4. นายสุกิจ เกียรติบุญศรี
5. นายสุจิ คอประเสริฐศักดิ์

คณะอนุกรรมการ

1. นายอรรณพ โรมา ประธาน
2. นายชานศ นันทวิสัย อนุกรรมการ
3. นายราเชษฐ์ บุตรโพธิ์ อนุกรรมการ
4. นายวิเชียร บุษยบัณฑูร อนุกรรมการ
5. ผศ.ดร.สำเริง ฮินท่าไม้ อนุกรรมการ
6. นายเอกชัย ประสงค์ อนุกรรมการ
7. นายภาธร สิรจันทร์สว่าง อนุกรรมการ
บทความก่อนหน้านี้มาตรฐานการออกแบบสำหรับอาคารโครงสร้างเหล็กรูปพรรณ พ.ศ. 2565
บทความถัดไปมาตรฐานปฏิบัติระบบโทรทัศน์วงจรปิด พ.ศ. 2565