รหัสมาตรฐาน 3011-48 มาตรฐานการป้องกันอัคคีภัยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรม
มาตรฐานการป้องกันอัคคีภัยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรม เป็นมาตรฐานที่ครอบคลุมเนื้อหาเกี่ยวกับการป้องกันอัคคีภัยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรมโดยตรง คณะกรรมการได้เขียนมาตรฐานเล่มนี้ขึ้นเพื่อสำหรับใช้เป็นมาตรฐานอ้างอิงสำหรับการปฏิบัติให้ถูกต้องตามกฎหมาย และมาตรฐานที่กำหนดไว้
การจัดทำมาตรฐานการป้องกันอัคคีภัยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรม ของวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทยฯเกิดขึ้นจากความอุตสาหะและวิริยภาพ ตลอดกว่า 4 ปีของกรรมการร่างมาตรฐานทุกคน เพราะมาตรฐานฉบับนี้เป็นฉบับแรกที่ต้องรวบรวมและศึกษาจากมาตรฐานที่เชื่อถือได้หลายมาตรฐาน การจัดทำมาตรฐานฉบับนี้ก็เพื่อตอบสนองการพัฒนาประเทศไทยไปสู่การเป็นผู้นำในภาคอุตสาหกรรมของภูมิภาค ด้วยการมีสถานประกอบการและกระบวนการผลิตที่มีความปลอดภัยด้านอัคคีภัยต่อทั้งชีวิตและทรัพย์สิน
ข้อกำหนดของมาตรฐานจะช่วยให้ผู้ประกอบวิชาชีพและวิศวกร สามารถนำไปใช้อ้างอิงในการทำงาน การออกแบบ การก่อสร้าง การซ่อมบำรุง ได้เหมือนมาตรฐานอื่นๆ ซึ่งเป็นข้อกำหนดขั้นต่ำที่ต้องปฏิบัติ ควบคู่ไปกับการปฏิบัติตามข้อกำหนดของกฎหมายที่มีผลบังคับใช้ จุดเด่นของมาตรฐานฉบับนี้ คือข้อกำหนดที่สำคัญไม่ได้จงเจาะสำหรับโรงงานใดโรงงานหนึ่ง แต่ได้เขียนข้อกำหนดตามแนวทางมาตรฐานสากลโดยเน้นไปยังกระบวนการผลิต หรือเครื่องจักรกล หรือสสารที่มีความเสี่ยงอันตรายต่ออัคคีภัย กล่าวคือไม่ว่าโรงงานใดที่มีกระบวนการผลิต หรือเครื่องจักรกล หรือสสารดังกล่าวก็ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดที่กล่าวไว้ในมาตรฐานนี้
มาตรฐานนี้ได้รับการสนับสนุนและความร่วมมือจากผู้ที่มีประสบการณ์เกี่ยวข้องกับโรงงานอุตสาหกรรมทั้งภาครัฐและภาคเอกชน และมีข้อกำหนดของมาตรฐานบางส่วนที่ได้รับมาจากนายประสาท รักศิริพงษ์ ซึ่งปัจจุบันทำงานอยู่กรมโรงงานอุตสาหกรรม จึงทำให้มาตรฐานฉบับมีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตามมาตรฐานนี้จะมีการปรับปรุงทุกๆ 4 – 5 ปี การนำมาตรฐานไปใช้จริงจะก่อให้เกิดพัฒนามาตรฐานอย่างต่อเนื่องได้ ดังนั้นข้อเสนอแนะในการปรับปรุงข้อกำหนดของท่านที่ได้นำมาตรฐานนี้ไปใช้จริงจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการปรับปรุงมาตรฐานนี้ในอนาคตต่อไป
ขอบเขตมาตรฐาน
- มาตรฐานนี้ จะต้องใช้ร่วมกับมาตรฐานการป้องกันอัคคีภัย ว.ส.ท. 3002 ซึ่งมีข้อกำหนดสำหรับอาคารเพื่อการป้องกันอัคคีภัย
- มาตรฐานนี้ไม่ครอบคลุมถึงประเภทการใช้อาคาร การก่อสร้าง ทางหนีไฟ และระบบดับเพลิงชนิดต่างๆ
- หากโรงงานใดที่มีกระบวนการผลิต หรือมีเครื่องจักรกล หรือมีสสารที่อาจทำให้เกิดอัคคีภัยได้ง่ายตามที่กำหนดไว้ในมาตรฐานนี้ โรงงานนั้นจะต้องจัดให้มีการป้องกันอัคคีภัย หรือปฏิบัติตามข้อกำหนดของมาตรฐานนี้เพื่อให้เกิดความปลอดภัยทั้งต่อชีวิต ทรัพย์สิน สิ่งแวดล้อม และสาธารณสถาน
- หากมีข้อกำหนดของมาตรฐานอื่นๆหรือกฎหมายท้องถิ่นที่มีการป้องกันอัคคีภัยที่สามารถเทียบเท่าได้หรือดีกว่า มาตรฐานนี้อนุโลมให้ใช้แทนได้
- หากไม่มีข้อกำหนดบางประการ มาตรฐานนี้อนุโลมให้ใช้มาตรฐานสากลที่ยอมรับให้ใช้ได้
มาตรฐานการป้องกันอัคคีภัยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรมฉบับนี้เป็นฉบับจัดทำแล้วเสร็จเมื่อปี 2548 โดยมีการพิมพ์ต่อเนื่องจนถึงครั้งที่ 3 พฤษภาคม 2556 และปัจจุบันไม่มีมาตรฐานจำหน่าย เนื่องจากอยู่ระหว่างปรับปรุงฉบับใหม่ คาดว่าจะแล้วเสร็จกลางปี 2561 โดยมาตรฐานฉบับก่อนหน้ามีการจัดพิมพ์ดังนี้
พิมพ์ครั้งที่ 1 พฤศจิกายน 2548
พิมพ์ครั้งที่ 2 กรกฎาคม 2550
พิมพ์ครั้งที่ 3 พฤษภาคม 2556
อยู่ระหว่างการพิจารณาปรับปรุง คาดว่าจะแล้วเสร็จกลางปี 2562
คณะอนุกรรมการมาตรฐานการป้องกันอัคคีภัยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรม
รายนามที่ปรึกษา
- ศ.ดร.วรศักดิ์ กนกนุกุลชัย
- รศ.ดร.ชำนาญ ห่อเกียรติ
- นายวิโรจน์ คลังบุญครอง
- นายจิม พันธุมโกมล
- ดร.สมศักดิ์ เลิศบรรณพงษ์
- นายวิฑูรย์ สิมะโชคดี
- ดร.ประเสริฐ ตปนียางกูร
รายนามคณะอนุกรรมการ
- นายพิชญะ จันทรานุวัฒน์ ประธาน
- นายวันชัย บัณฑิตกฤษดา อนุกรรมการ
- นายอานนท์ โอภาสพิมลธรรม อนุกรรมการ
- นายโสภณ เหล่าสุวรรณ อนุกรรมการ
- นายอดิศร มโนมัยธำรงกุล อนุกรรมการ
- นายธวัชชัย ไวยนิยา อนุกรรมการ
- นายกาญจน์ รักษ์ศิริพงษ์ อนุกรรมการ
- นายจิตกร กนกนัยการ อนุกรรมการ
- นายชัชวาลย์ จิตติเรืองเกียรติ อนุกรรมการ
- นายประสาท รักพานิชศิริ อนุกรรมการ
- นายศิริพงษ์ สุงสุวรรณ อนุกรรมการ
- นายธนา ชาตะวราหะ อนุกรรมการ
- นายสมยศ ดีวิไลพันธุ์ อนุกรรมการ
- นายวีระพันธ์ พันธุมคุปต์ อนุกรรมการ
- นายจิตกร กนกนัยการ อนุกรรมการ
- นางสาวอรัญญา ขาวสุวรรณ เลขานุการ